SOCAR’ın içini boşaltan gizemli işadamı- 2.bölüm

İngiltere’nin Global Witness kuruluşu tarafından Aralık 2013’de yayınlanan ‘Anonim Azerbaycan’ raporu, Azerbaycan halkından çalınan paraları aklama operasyonlarında, Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) CEO’su Rövnek Abdullayev’in yeğeni Anar Alizade’nin (Aliyev) kilit isim olduğunu ortaya çıkardı. SOCAR ile yaptığı özel anlaşmalardan ve ortaklıklardan milyarlarca dolar edinen Anar Alizade’nin ismi o zamana kadar medyada geçmemiştir.

2.ci bölüm

Mansimov Bodrumdaki marinayı hukuk yoluyla geri alacağını ifade etmiştir:

“Palmarina’nın bizim Türkiye’ye yaptığımız en iyi yatırımlardan biri olduğunu düşünüyorum. Sadece şirket için değil; aynı zamanda Türkiye halkı içinde iyi bir mekan, iyi bir marka olduğunu düşünüyorum. İşletmesine gelince; şu an çalıştıranları başarısız olarak buluyorum. Çünkü bunlar rahat para kazanıp iş yapmaya alışan insanlar. Hayatta hiçbir şeyi kendi emeklerini sarf ederek kazanmamış insanlar. Emeğin değerini anlamadıkları için işletme mentalitelerinin sıfır olduğunu düşünüyorum. Azerbaycan bayrağını oradan kaldırdılar. Bu çok üzücü bir olaydır. Bir mekanı Azeriler çalıştırıyor ve oradan Azerbaycan bayrağını kaldırıyorlar. Bunu bana bilgi olarak veren insanlar da Türkiyeli kardeşlerim. Ben de olaya hemen müdahale ettim ve bayrağımızı tekrardan oraya astırdık. Marinanın işletmesini de hukuk yoluyla tekrardan alacağız. Palmali’nin eski yöneticilerinin yanlış yaptıkları bir anlaşmadır.”

https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/palmali-yeni-gemi-filosunu-turkiyede-yaptiracak-40628982

Ayrıca üzerine kayıtlı firmaları Mubariz Mansimov’a devretmediği için Alaattin Aykaç ve Fatih Berber hakkında İstanbul, Dubai ve Londra’da dava açılmıştır.

https://www.patronlardunyasi.com/haber/Mubariz-Mansimov-eski-CEO-nun-pesini-birakmiyor/187493

Mubariz Mansimov, cezaevinden yazdığı mektupta, SOCAR Başkanı Rövneg Abdullayev ve onun dayısı oğlu Anar Alizade tarafından, 4 eski Palmali çalışanının eliyle kendisine tuzak kurulduğunu, eski bakanlardan M.A.’nın (Mehmet Ağar) bu işte onlara destek olduğunu belirtmiştir: “Bunlar yalan ve iftiralarında eski bakanlardan M.A.’yı (Mehmet Ağar) SOCAR ve başka bir kuruluşla (RSR Holding) finanse edip beraber hareket etmişler, savcı ve hakimlere para yedirmişler.”

Palmarina yat limanını işleten Bodrum Yalıkavak Turizm ve Yat Limanı Yatırımları ve Ticaret A.Ş.’de Mehmet Ağar’ın oğlu Tolga Ağar 2014-2018 yıllarında genel müdür ve yönetim kurulu başkanı görevini yürütmüştür. 2018 yılında AK Parti milletvekili seçildikten sonra, yönetim kurulu başkanlığı görevine Tolga Ağar’ın babası, eski içişleri ve adalet bakanı Mehmet Ağar atanmıştır.

https://drive.google.com/file/d/1vJDdpdjLp0_Z-EnU9J44ZQK9-bPwglrF/view

https://drive.google.com/file/d/1oziBOTsy55aozaF245lrvpT3WFgm8p1w/view

Sedat Peker’in ifşaatlarının ardından Mehmet Ağar Bodrum Yalıkavak Turizm ve Yat Limanı Yatırımları ve Ticaret A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı, oğlu Tolga Ağar Yönetim Kurulu üyesi görevinden istifa etmiştir.

https://gazetemanifesto.com/2021/sedat-pekerin-itiraflari-ve-skandal-iddialar-bolum-4-440466/

https://www.yurtgazetesi.com.tr/guncel/sedat-pekerin-iddialari-sonrasi-gundeme-gelen-bodrum-yalikavak-marinada-yone-h182710.html

Mehmet Ağar Sözcü TV muhabiri Saygı Öztürk’e Azerbaycan Cumhurbaşkanının ricası üzerine Yalıkavak marinada görevi kabul ettiğini belirtmiştir.

https://www.sozcu.com.tr/2021/yazarlar/saygi-ozturk/dokunulmazligim-yok-devlet-beni-istedigi-zaman-arastirir-6426186

Daha sonra tepkiler üzerine Mehmet Ağar, sözlerinin yanlış anlaşıldığını, görevi Anar Alizade’nin verdiğini beyan etti.

https://www.krttv.com.tr/gundem/mehmet-agar-canli-yayinda-suleyman-soylu-dan-ozur-diledi-h76645.html

Haziran 2013’de Mehmet Ağar tarafından kurulan MAG Petrolcülük ve İstasyon İşletmeciliği A.Ş. Yalıkavak marinada bulunan tek benzin istasyonunun sahibidir.

https://drive.google.com/file/d/1y2C2O8lsoYiDu_6dpplaUba7tNWQiEQ3/view

https://www.sozcu.com.tr/2013/ekonomi/tahliye-oldu-petrol-istasyonu-isine-girdi-328884/

https://www.birgun.net/haber/agar-in-petrol-sevgisi-gecmisten-geliyor-359261

Sedat Peker Mehmet Ağar’ı Yalıkavak marinada mazot kaçakçılığı yapmakla suçlamıştır.

https://mobile.twitter.com/sedat_peker/status/1401905646849626122

https://www.birgun.net/haber/sedat-peker-den-mehmet-agar-a-yeni-suclama-mazot-kacakciligi-yapiyor-347541

Şubat 2016’da Palmali Emlak Geliştirme Otelcilik ve Turizm A.Ş. şirketinin hisseleri de Anar Alizade’ye ait Malta’da kayıtlı Palmarina Holding Limited (yeni adıyla Yalıkavak Holding Limited) şirketine devredilmiş, daha sonra Palmali Emlak Geliştirme Otelcilik ve Turizm A.Ş.’nin ismi Levist Emlak Geliştirme Otelcilik ve Turizm A.Ş. olarak değiştirilmiştir. Ayrıca bu şirketin bünyesinde bulunan İstanbul Edition otelinin ismi Hyatt Centric Hotel olarak değiştirilmiştir.

https://drive.google.com/file/d/1Iewiku_5QDBmr4ALBa_ksmBFoMEHz6YG/view

https://drive.google.com/file/d/1fy6drKBQMe6cSxnrFc5IY1oAQK2BcOEW/view

Rövnek Abdullayev’in diğer amcası Azad Aliyev, Haydar Aliyev adına Petrol Rafinerisi’nde kislorod biriminin başındadır.

Anar Alizade’nin akrabaları SOCAR’da üst düzey görevlerde çalışmaktadır.

Azerbaycan Cumhuriyeti Yolsuzlukla Mücadele Kanunun 7. Maddesi, kamu memurlarının yakın akrabalarının, seçimli pozisyonlar ve kanunla öngörülen diğer durumlar dışında, kendilerine doğrudan bağlı herhangi bir pozisyonda bulunamayacaklarını öngörmektedir.

http://www.e-qanun.az/framework/5809

https://drive.google.com/file/d/13Qi-MhM0vZINYHqPyf8eI0ChdvquEgbC/view

Rövnek Abdullayev’in kayınpederi aynı zamanda amcası Adam Aliyev, SOCAR Demontaj Departmanı başkanıdır. Adam Aliyev, SOCAR yöneticisi Fakhraddin İsmayılov ile birlikte, Vircin Adalarında kayıtlı Rafi Oil ltd ve onun bağlı şirketi olan Dubai’de kayıtlı Rafi Oil FZE şirketinin 2008 yılına kadar sahibiydi. 2008’de Rafi Oil FZE’nin (yeni adıyla, Novatis Oil FZE) hisseleri Anar Alizade’ye ait Union Grand Energy şirketine devredilmiştir. Dolayısıyla Rafi Oil FZE’nin sahipliği SOCAR CEO’su Rövnek Abdullayev’in kayınpederinden dayısı oğluna geçmiştir.

Ayrıca Adam Aliyev, SOCAR yöneticisi Fakhraddin İsmayılov ile birlikte, Vircin Adalarında kayıtlı Rafi Transport ltd, Dextol Associated S.A., Rafi Oil Corporation, Berhar Oil ltd, Relz Faktor LLC AG Ltd şirketlerinin kurucusudur.

https://drive.google.com/file/d/1AVZYgMUj5x9say4KOBO5ecM_XfSrFqIH/view

https://offshoreleaks.icij.org/nodes/194929

https://offshoreleaks.icij.org/nodes/20918

Vircin adalarında kayıtlı bu firmalar Moscow Law Agency aracılığıyla açılmıştır. Merkezi Moskovada bulunan adı geçen hukuk firmasının sahibi Anar Alizade’dir.

https://regnum.ru/news/polit/1744114.html

http://pia.az/socar-daki-sirli-eliyev-barede-yeni-melumatlar–11566-xeber.html

Bahar Energy Limited, Hazar Denizi’ndeki Kum ve Bahar petrol sahalarını işletmektedir. Bahar Energy Limited, Azerbaycan petrol sözleşmeleri arasında en yüksek kar dağıtım oranına (80/20) sahip yabancı şirkettir. 25 yıllık sözleşme 2009 yılında SOCAR ve Bahar Energy Limited yetkilileri arasında imzalanmıştır.

https://www.azadliq.org/a/26588590.html

https://web.archive.org/web/20140412203238/http://new.socar.az/socar/en/company/production-sharing-agreements-offshore/bahar-gum-deniz

SOCAR ile PSE sözleşmesi imzalandığında, Anar Alizade’ye ait Rafi Oil FZE Bahar Energy Limited’de yüzde 33.3 ortaktı. Diğer hissedarlar Cayman adalarında kayıtlı Greenfields Petroleum Corporation (%33.3) ve eski Ulaştırma Bakanı Ziya Mammadov’a yakın işadamı Hafiz Mammadov’un Baghlan Group (%33.4) şirketiydi.

https://www.reportingproject.net/timeline/oil/oil.html

Nisan 2010’da, onaylanmak üzere PSE sözleşmesinin görüşüldüğü parlamento oturumunda milletvekili Penah Hüseyin, karının çoğunu Kum ve Bahar petrol sahalarından sağlayan Bahar Energy Limited’in arkasında kimin olduğunu sordu, ancak diğer milletvekilleri (Oktay Asadov, Fazail Agamali, Zahid Oruç) Penah Hüseyin’i bu sorusundan dolayı eleştirdi.

Parlamento oturumunda Penah Huseyin şunları söylemişti: “Öncelikle açıklığa kavuşturmak ve sorular sormak istiyorum. Değerli milletvekilleri, bu sözleşme kiminle yapılıyor? Burada gizli bir mesele yok ise, neden bu şirketin arkasında Azerbaycan Cumhuriyeti vatandaşlarının bulunduğu Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri adı altında saklanıyor? Bu, şirketin adresinin burada kafa karıştırıcı bir şekilde kullanıldığı şüphesini uyandırıyor. Bu yasa taslağında Bahar Enerji Limited adına imzalayan yöneticinin adı, soyadı veya görevi belirtilmemekte. Tekrar ediyorum ve neden bu konuya dikkat çekiyorum? Çünkü çok sayıda uzman Azerbaycan’da petrol sektörünün gizli özelleştirme sürecinin devam ettiğini söylüyor. Yasal olarak bu mesele belki de yabancılaşma süreci. Diğer sözleşmelerden farklı olarak yüklenicinin buraya ne kadar yatırım yapacağı bilinmemekte. Hangi teknolojiyi getirecek? Bütün bunlar dikkatimizi çekiyor.”

https://meclis.gov.az/?/az/stenoqram/210

2011’de Bahar Energy Limited’de çalışanların iş sözleşmelerinin toplu olarak feshedilmesine ilişkin protestolar başlamıştır. Çalışanlara aylık maaşlarının beş misli karşılığında istifa dilekçesi yazmak önerilmiş, aksi durumda iş sözleşmelerinin tazminat ödemeksizin feshedileceği bildirilmiştir.

https://www.occrp.org/index.php/en/ccwatch/cc-watch-indepth/2627-socar-oil-deal-benefits- hidden-investors-linked-to-socar

https://www.bbc.com/azeri/azerbaijan/2014/01/140107_bahar_energy_protest

2012 yılında Anar Alizade Bahar Energy Limited’deki %33.3 hissesini 150 milyon dolara Baghlan Group’a satmıştır. Bu satınalmayla Baghlan Group’un Bahar Energy Limited’deki payı yüzde 66.67’ye ulaşmıştır.

https://web.archive.org/web/20141129024309/https://www.theglobeandmail.com/globe-investor/news-sources/?date=20120430&archive=ccnm&slug=201204300786071001

http://www.greenfields-petroleum.com/News/54/

2014’de Anar Alizade gazeteci Eynulla Fetullayev’e röportajında, Bahar Energy Limited’de Rafi Oil FZE’ye ait hisse devrinin gerçekleşmesine rağmen Baghlan Group tarafından ödemenin henüz gerçekleşmediğini belirtmiştir.

https://virtualaz.org/pulpara/16179

2016’da Bahar Energy Limited’de Baghlan Group’a ait hisseler (%66.67) 6 milyon dolara Greenfields Petroleum Corporation’a satılmıştır. Hisse devriyle birlikte Greenfields Petroleum Corporation, Bahar Energy Limited’in yaklaşık 60.3 milyon dolar borcunu üstlenerek tek hissedar olmuştur.

https://www.meydan.tv/az/article/bahar-enerjideki-ixtisarlar-naraziliga-sebeb-olub/

https://www.oilfieldtechnology.com/offshore-and-subsea/10082016/greenfields-petroleum-corp-completes-acquisition-of-bahar-energy-ltd-3891/

Bahar Enerji petrol şirketinde işten çıkarmalar halen devam etmektedir.

https://d9mc3ts4czbpr.cloudfront.net/ru/article/neftciler-bahar-enerji-200-e-yaxin-emekdasi-isden-cixaracaq/

http://nhmt-az.org/frontend/pages/oil-income-inner.php?id=154

Rafi Oil FZE (yeni adıyla, Novatis Oil FZE), Surakhani bölgesinde petrol üreten Surakhani Oil Operating Company şirketini bünyesinde bulundurmaktadır.

https://web.archive.org/web/20200926222637/http://www.ugepte.com/index.php?page=page&MasterPageID=2&ID=63

http://nhmt-az.org/frontend/pages/oil-income-inner.php?id=154

Surakhani petrol yatağına ilişkin PSE sözleşmesi 2005 yılında Rövnek Abdullayev’in kayınpederi Adam Aliyev’in Rafi Oil FZE şirketi ile SOCAR arasında arasında imzalanmıştır. PSE sözleşmesine göre, kar Rafi Oil FZE (%75) ve SOCAR (%25) arasında bölünmektedir. Bakü’nün 14 km kuzeydoğusunda yer alan Surakhani petrol bölgesinin alan büyüklüğü 13 kilometre karedir. SOCAR, 2008 yılından Anar Alizade’ye ait Rafi Oil FZE ile yaptığı bu sözleşmeyi en başarılı petrol sözleşmesi olarak görmektedir.

https://web.archive.org/web/20141130034937/https://www.bizimyol.info/news/37428.html

2018-2019’da Surakhani sahasında yılda ortalama 1.2 milyon varil petrol üretildi.

https://sai.gov.az/files/ARHP-Rey-SOFAZ-2019.pdf

Surakhani Oil Operating Company için kuyular, Anar Alizade’nin Gulf Drilling Supply FZE şirketinin bağlı şirketi olan Gulf Drilling Azerbaijan tarafından açılmıştır. Gulf Drilling Azerbaijan, Surakhani Oil Operating Company tarafından işletilen sahalarda yaklaşık 70 kuyu açmıştır.

https://report.az/energetika/suraxani-oil-emeliyyat-sirketi-ucun-69-yeni-quyu-qazilib/

Oğuz-Gabala-Bakü su boru hattı projesinde kuyu sondajı için Türk firması Arsan Arıtma ile sözleşme imzalanmasına rağmen, sözleşmenin 24.3 milyon manatlık kısmı tamamlandıktan sonra sözleşme feshedilerek Anar Alizade’ye ait Gulf Drilling Supply FZE ile 9.2 milyon manat değerinde sözleşme imzalanmıştır.

https://www.oilfund.az/en/projects/5

Anar Alizade’ye ait Singapur’da kurulan RSR Holding bünyesinde faaliyet gösteren Gulf Drilling Supply FZE, Surakhanı, Şirvan, Binegadi, Karasu ve Gobustan petrol sahalarında sondaj faaliyetleri yürütmektedir.

https://cdn.globalwitness.org/archive/files/library/azerbaijan%20anonymous%20companies%20annex%202_2.pdf

Anar Alizade’ye ait Union Grand Energy şirketinin bir diğer bağlı şirketi de UGE Lancer PTE ltd. şirketidir. Bu şirket Abşeron Yarımadası’ndaki Balakhani-Sabunchu-Ramana ve Kurdakhani petrol sahalarını işletmektedir. 2017 yılında şirketin hem varlıkları hem de toplam sermayesi 32 milyon dolardı. Azerbaycan’da petrol sahaları işleten Balakhani Operating Company şirketi de UGE Lancer PTE ltd. şirketi çatısı altında faaliyet göstermektedir.

Haziran 2010’da, SOCAR ve UGE-Lancer PTE, Balakhani-Sabunchu-Ramana ve Kurdakhani petrol sahalarını içeren bölgenin araması, geliştirilmesi ve üretimi (PSA) için 25 yıllık bir sözleşme imzalamıştır. Sözleşme alanı 16.14 kilometre karedir. UGE-Lancer PTE, sözleşmede yüzde 75 hisseye sahipken, SOCAR yüzde 25 hisseye sahiptir.

https://az.trend.az/business/energy/1977241.html

Balakhani-Sabunchu-Ramana ve Kurdakhani petrol sahalarının 7.3 milyon ton (52.1 milyon varil) petrol rezervine sahip olduğu tahmin edilmekte. 2017-2019 yıllarında bu sahalardan yılda ortalama 1.7 milyon varil petrol çıkartıldı.

Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in 6 Mayıs 2011 tarihli kararı ile SOCAR ile UGE-Lancer PTE arasındaki anlaşma koşulları değiştirilerek vergiden muafiyet sağlandı.

http://www.e-qanun.az/framework/21689

Balakhani-Sabunchu-Ramana ve Kurdakhani petrol sahalarını işleten müteahhitler (Anar Alizade’ye ait UGE-Lancer PTE) 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren petrol çıkarma faaliyetlerinde KDV’den muaf tutuldu.

https://www.taxes.gov.az/files/2/Hasilat%20pdfler/Balaxani_EDV.pdf

3 Haziran 2010’daki imza töreninde SOCAR Başkanı Rövnek Abdullayev, Anar Alizade’ye ait UGE-Lancer PTE Ltd şirketini bir Alman şirketi olarak takdim etti. UGE-Lancer PTE Genel Müdürü Lother Taushke, söz konusu şirketin 5 yıldır SOCAR ile çevre mühendisliği hizmetleri alanında projeler yürüttüğünü belirtti. Oysa UGE-Lancer PTE 28 Kasım 2008’de kurulmuştur. Sözleşmenin imzalandığı tarihte şirketin toplam 553 günlük faaliyeti bulunmaktaydı.

https://azertag.az/xeber/481525

https://www.sgpbusiness.com/company/Uge-lancer-Pte-Ltd

İsviçre Ticaret Sicil kayıtlarına göre, UGE-Lancer PTE’nin Genel Müdürü Lother Taushke, 17 Nisan 2009 – 1 Şubat 2013 tarihleri ​​arasında Sumato Energy Services SA’nın CEO’su olarak da görev yaptı. Sumato Energy Services SA, 2005 yılında Yeni Zelanda’da kurulan Sumato Energy Group Limited bünyesindeki dört şirketten biridir. Lother Taushke, 12 Ocak 2007’de Vircin Adaları’nda kayıtlı olan Sumato Energy Group Limited’in de direktörü olarak görev yapmaktadır.

https://offshoreleaks.icij.org/nodes/221688

Yeni Zelanda’da kayıtlı Sumato Energy Group Limited’e dahil olan Sumato Energy PTE Ltd, Dubai’de kayıtlı Sumato Energy FZE’nin bağlı şirketidir. 1 Haziran 2009’da Singapur’da kurulan Sumato Energy PTE Ltd, 2010 yılında Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi’nden 1.2 milyar dolar ve 2011 yılında 1.98 milyar dolar değerinde petrol satın aldı. Bu bilgiler Sumato Energy PTE Ltd’nin 2011 yılı mali tablolarında yer almaktadır. Sumato Energy PTE Ltd ve UGE-Lancer PTE Ltd Singapur’da aynı adreste kayıtlıdır. Lother Taushke her iki şirkette yöneticidir.

https://cdn.globalwitness.org/archive/files/library/grave%20secrecy.pdf

Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi’nin (SOCAR) Ekim 2007 tarihli basın açıklamasında, Yeni Zelandalı Sumato Energy Group Limited’in 30 Ekim – 1 Kasım 2007 tarihleri ​​arasında 1 milyon varil Azeri Light markalı petrol satışı ihalesini kazandığı ve Ceyhan limanından petrol teslim etme hakkını elde ettiği belirtilmiştir.

http://socar.az/socar/en/news-and-media/news-archives/news-archives/2007/10/16

APA haber ajansı 2008 yılında SOCAR Pazarlama ve Ekonomik Operasyonlar Departmanı’na dayandırdığı haberinde Sumato Energy Group Limited’in 1 milyon varil petrol satışı ihalesini kazandığını ve 21-23 Şubat 2009 tarihlerinde Ceyhan limanından petrol teslim alma hakkı kazandığını duyurmuştur.

https://apa.az/en/azerbaijan_energy_and_industry/-95769

Sumato Energy Group Limited’in kurucusu İon Taylor, yolsuzluk, uyuşturucu kaçakçılığı, silah kaçakçılığı ve diğer suçlarla suçlanıyor ve kara para aklamayla tanınmaktadır. Global Witness tarafından yayınlanan bir rapora göre İon Taylor, eski Kırgızistan Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev’in oğlu Maxim Bakiyev ile bağlantılı şirketlerin kurulmasında da rol almıştır. Bu bilgiler, İon Taylor’ın Sumato Energy Group Limited’in gerçek sahibi olmadığını, bir emanetçi olduğunu doğrulamaktadır.

Dubai Ticaret Sicil kayıtlarına göre, Anar Alizade’nin RSR Holding şirketler grubunun bağlı şirketi olan Rafi Trading FZE’nin (yeni adıyla, Lider Electronics FZE) direktörü Azim Novruzov, Sumato Energy Group Limited’in bağlı şirketi Sumato Energy FZE’nin hissedarıdır.

Global Witness tarafından alınan makbuzlar, Sumato Energy Services SA Direktör Yardımcısı Metin Talışlı’nın, 2-4 Ocak 2012 tarihlerinde Cenevre’deki 5 yıldızlı Grand Kempinski Hotel’de Anar Alizade’nin iki gecelik konaklaması için 10253 İsviçre Frangı (10887 $) ödediğini göstermektedir. Metin Talışlı, İsviçre’de Anar Aliyev’e bağlı üç şirketin (Cronus Energy AG, ERAInvest SA ve Davos Luxury Properties AG) yöneticiliğini yapmıştırı.

SOCAR, Global Witness’ın raporuna yanıt olarak şu açıklamayı yapmıştır: “SOCAR araştırmalar sonucunda Sumato Energy Group Ltd’nin 2005 yılında Yeni Zelanda’da kurulduğunu ve Singapur, İsviçre ve BAE’de aynı marka adı altında Sumato Energy Group şirketlerinin tescil edildiğini belirlemiştir. Yapılan incelemede Anar Alizade’nin Sumato Energy şirketinin sahibi olmadığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, SOCAR, gizlilik sözleşmelerine tabidir ve herhangi bir üçüncü tarafın nihai yararlanıcısının kimliğini açıklayamamaktadır. Zira, SOCAR veya iştiraklerinin Sumato Energy Group ile hiçbir bağı yoktur.”

Sumato Energy PTE ltd. şirketinin mali raporuna göre, şirketin tek alıcısı ve satıcısı SOCAR’ın iştirakleridir. Bu durum, Sumato Energy Group Limited’in doğrudan SOCAR’ın yönetimi ile ilişkili olduğunu doğrulamaktadır.

Eski milletvekili Penah Huseyin, 2010 yılında parlamentoda yaptığı konuşmada, SOCAR’ın karadaki petrol sahalarını ortak alarak işletmesini eleştirerek şeffaflığın yetersizliğine dikkat çekti:

“Örneğin Şirvanoyl, Şirvan şehri yakınlarında, Salyanoyl ise Salyan tarafında yer almakta. Veya Karasu Şirketi var. Bu şirketler, her biri yabancı soyadlı bir vatandaşın başkanlığında kurulmuştur. Örneğin Şirvanoyl’un sahibinin Gürcü soyadı var. Bukleleri boyarlar ve biraz şebel dökerler. Sonuç olarak, petrolü paylaşırlar. Devlet Petrol Şirketi bukleleri boyayamaz mı ya da şebeli dökemez mi? Neden paylaşmalı? Burada çeşitli başka çıkar odaklarının olması kuvvetle muhtemeldir. Mesela Bakü’deki madenlerden birine baktım. Binegadi’de birkaç maden var. Uzmanlar getirildi. Şeffaflık kontrolü yapıyorlar. Bunlardan biri bir Alman şirketiydi. Örneğin, bir maden günde 1.000 ton petrol üretiyor. Kendi madenimiz 10 ton üretiyor. Neden? Başka birinin adına kayıtlı büyük bir küvet olduğu ortaya çıktı. Böyle bir olasılık var. Burada şeffaflık yok. “

https://meclis.gov.az/?/az/stenoqram/210

Anar Alizade’nin sermayesinin kaynağı Azerbaycan devletinin petrol gelirlerinden çalınan paralardır. İlginç bir şekilde, Anar Alizade bugüne kadar herhangi bir yerel veya uluslararası etkinlikte konuşmacı olarak katılmadı, yerel veya uluslararası medyaya herhangi bir video röportaj vermedi. Kısacası milyader işadamı Anar Alizade’nin sesini Azerbaycan halkı henüz duymadı.

Anar Alizade’nin, sermayesi 1 milyar doları aşan şirketlerinin çoğu ofşor bölgelerinde kayıtlıdır. Anar Alizade, 2007’de Singapur’da Union Grand Energy PTE ltd ve RSR Holding PTE ltd. adlı iki şirket kurmuştur.

2013 yılına kadar Anar Alizade, bu iki firmaya doğrudan sahipken, 2013 yılından itibaren RSR Holding PTE Ltd’ye Dubai’de kayıtlı SIRIUS CONSULTANCIES – F.Z.E., Union Grand Energy PTE Ltd’ye ise yine Dubaide kayıtlı HORIZON INVESTMENTS-H.L.D. FZE üzeriden sahip olmuştur.

https://drive.google.com/file/d/1XCTn_TLtqT4KzR_od6X_X6fz4czbPJMr/view

https://drive.google.com/file/d/1TszwpZe58pS3uFb0x-j_khJ8V83M8CK0/view

Union Grand Energy PTE ltd. şirketinin 2019’deki varlıkları 750 milyon dolardı ve toplam sermayesi 622 milyon dolardı. 2020’da varlıklar 799.7 milyon dolara ve toplam sermaye 677 milyon dolara yükseldi.

https://drive.google.com/file/d/1wc5SB0VmnvY6sZVtWJwoBItmDoV-dDK7/view

Anar Alizade tarafından 2007-2021 yıllarında dünyanın farklı ülkelerinde 100’ün üzerinde şirket kuruldu.

RSR Holding PTE ltd. şirketinin 2019’daki varlıkları 178 milyon dolar, toplam sermayesi 101 milyon dolardı. RSR Holding PTE Ltd’nin Palmali Şirketler Grubu’na ait marina ve otellere önce ortak, daha sonra tek hissedar olmasına ilişkin detaylar aşağıdaki makalede ayrıntılı olarak verilmiştir.

https://www.habererk.com/m/gundem/iste-mubariz-gurbanoglu-mansimov-raporu-bu-dev-rapor-sadece-h142883.html

https://drive.google.com/file/d/1Pf26nPqdDD6-0K5NmZKjdC0QWgTlRpJk/view

Global Witness kuruluşu tarafından yayınlanan ‘Anonim Azerbaycan’ raporu Anar Nusrat oğlu Aliyev’in SOCAR ile “en az 48 yüksek kârlı anlaşmada” pay sahibi olduğunu belirtmiştir.

Global Witness’e göre, 12.12.2007 tarihinde İsviçre’de kurulan SOCAR Trading SA’nın ana şirketi Supra Holding Limited’de (Malta) SOCAR % 50 ve Union Grand Energy’nin (Singapur) kurucusu Anar Alizadeve Lukoil’in eski başkan yardımcısı Valery Golovushkin her biri % 25 hisseye sahipti.

https://drive.google.com/file/d/1wc5SB0VmnvY6sZVtWJwoBItmDoV-dDK7/view

Daha sonra Anar Alizade, Valery Golovushkin’den satın aldığı hisseler hesabına SOCAR Trading SA’deki hisse payını % 40’a yükseltti.

2012 yılında SOCAR, Anar Alizade ve Valery Golovushkin’e sırasıyla 103 milyon $ ve 30 milyon $ ödeyerek SOCAR Trading SA’nın tek hissedarı oldu.

https://www.rns-pdf.londonstockexchange.com/rns/9123H_-2015-3-19.pdf

BAE’de Anar Alizade tarafından kurulan Heritage General Trading FZE’nin (yeni adıyla, Eventus General Trading FZE) Supra Holding Limited’deki (yeni adıyla, SOCAR Trading Holding Limited) payının SOCAR’a devrine ilişkin belge Malta ticaret sicil kayıtlarında yer almaktadır.

SOCAR Pazarlama ve Ekonomik İlişkiler Departmanı, 2007-2012 yıllarında dış piyasaya ihraç edilen ham petrolün yüzde 60’nı SOCAR Trading SA aracılığıyla satmıştır. Anar Alizade bu satıştan büyük miktarda para kazandı. SOCAR Trading SA, yalnızca Ocak 2010’dan Haziran 2011’e kadar 160 milyon dolar kar etti. Bu miktarın sadece yüzde 50’si SOCAR’a kaldı. Gerisi diğer hissedarlar – Anar Alizade ve Valery Golovushkin arasında bölündü.

Haziran 2011’de SOCAR, petrol satışına aracılık etmek için Anar Alizade ile yeni bir ortaklık kurdu. Şöyle ki, SOCAR International DMCC Haziran 2011’de BAE’de tescil edildi. SOCAR ve Anar Alizade’ye ait Petroline DMCC şirketi SOCAR International DMCC’de her biri % 50 hisseye sahipti. SOCAR, petrolü, önce SOCAR International DMCC’ye sattı. SOCAR International DMCC ise ardından petrolü Supra Holding Limited’e sattı. SOCAR International DMCC, Supra Holding’e 2011’de 1.68 milyar dolar, 2012’de 5.77 milyar dolar değerinde petrol sattı. 2011-2012’de SOCAR International DMCC bu aracılıktan 66 milyon dolar net kar kazandı. Ağustos 2013’de Anar Alizade SOCAR International DMCC’deki hisselerini 23 milyon dolara SOCAR’a satmıştır.

https://www.azadliq.org/a/25195029.html

Socar Aurora Fujairah Terminal FZE İsviçre ticaret şirketi Aurora Progress, SOCAR Trading SA ve Fujairah Emirliği tarafından BAE’de ortak kuruldu. Anar Alizade’nin ortak olduğu Supra Investments SA tarafından Panama’da kurulan Socar Aurora Terminals SA, 2010 yılında Socar Aurora Fujairah Terminal’in yüzde 90 hissesini satın aldı. 2012 yılında, 20 tanklık SOCAR AURORA Fujairah Terminalinin 1. fazı tamamlandı. Terminalin toplam kapasitesi 641 bin metreküp. Yıllık 20 milyon tondan fazla petrol ürünü alma kapasitesine sahiptir. 2012 yılında Anar Alizade, Socar Aurora Fujairah Terminal FZE’nin hisselerini SOCAR’a satarak ortaklıktan ayrıldı.

http://davam.az/index.php?newsid=916

https://apa.az/az/xeber/senaye-ve-energetika/-187783

SOCAR Yatırım Departmanı başkanı Vagif Aliyev, “Natural Gas World” yayınına açıklamasında SOCAR’ın SOCAR Aurora Fujairah Terminal projesinden 2015 yılında 532 milyon dolar kazandığını açıkladı.

https://aktual.az/socar-beynelxalq-biznesini-genislendirir/

Supra Holding Limited’in (yeni adıyla, SOCAR Trading Holding Limited) bağlı şirketi olan Socar Trading S&L DMCC, 16 Haziran 2010 tarihinde Dubai’de kuruldu. Şirket, Basra Körfezi, Doğu Afrika, Hint Okyanusu ve Hazar Denizi’nde petrol ürünleri lojistik ve ticareti yapmaktadır.

Socar Trading SA’nın bağlı şirketi olan Socar Trading Singapur PTE Ltd, 14 Ocak 2009’da Singapur’da kuruldu ve Asya’da petrol ticareti yapmaktadır.

Socar Trading SA, 15 Haziran 2011 tarihinde İsviçre’de kurulan Socar Black Sea SA’de % 50 hisseye sahiptir.

Supra Holding Limited’in (yeni adıyla, SOCAR Trading Holding Limited), 1 Haziran 2010’da Nijerya’da kurulan Operational Global Concept Limited (yeni adıyla, Socar Resources Ltd.) şirketinde % 80 hisseye sahiptir.

Socar-UGE MMC, Socar (% 97) ile Union Grand Energy PTE Ltd (% 3) ortaklığında Azerbaycan’da kuruldu. Şirket, 11 Ocak 2008 tarihinde SOCAR ile imzaladığı 20 yıllık sözleşme kapsamında “sondaj” faaliyetleri yapmaktadır. Daha sonra şirketin adı SOCAR Construction MMC olarak değiştirildi. 2021’de SOCAR’ın ortaklıktan çekilmesiyle firmanın ismi Shelf Inshaat Services MMC olarak değiştirildi.

https://banker.az/socar-sirketdeki-payini-tam-olaraq-geri-cekdiyini-aciqladi/

SOCAR Construction MMC (yeni adıyla, Shelf Inshaat Services MMC) 2021’de Rusya ve Beyaz Rusya’da EPC anlaşmaları yapmıştır.

http://atatv.az/gundem/19876-socar-construction-shirketi-mozir-neft-emali-zavodunun-hidrokrekinq-qurgusunun-montajini-ugurla-basha-chatdirmishdir.html

https://oxu.az/economy/480765

ST Overseas DMCC, 2 Mayıs 2010 tarihinde Dubai’de Socar Trading SA tarafından kuruldu.

Gulf Geophysic FZE, Union Grand Energy’ye bağlı bir madencilik ve jeoloji mühendisliği danışmanlık şirketidir.

Socar Gulf GJSC, 2011’de Socar (% 51) ve Gulf Geophysic FZE (% 49) ortaklığında kuruldu. İşletmenin amacı, Bakü çevresinde Garaçuhur’daki hidrokarbon kaynaklarını aramak, geliştirmek ve üretmekti.

https://web.archive.org/web/20141116084839/http://new.socar.az/socar/en/company/joint-ventures/socar-gulf-cjsc

Gulf Geophysic FZE Vircin adalarında kayıtlı Middle East Geophysics Corporation şirketinin kurucusudur. Anar Alizade ve SOCAR yöneticisi Fakhraddin İsmayılov Middle East Geophysics Corporation şirketinde ortaktır.

https://www.azadliq.org/a/26588590.html

UGE Asia PTE Ltd, 15 Şubat 2012’de Singapur’da Union Grand Energy PTE ltd tarafından kuruldu ve petrol ve petrol ürünleri ticareti yapmaktadır.

Anar Alizade’ye ait RSR Holding PTE şirketi altında kurulan diğer bağlı şirketler: Gulf Drilling Supply FZE (BAE), Leader Electronics FZE (BAE), Albus Trading FZE (BAE), Aspect Consultancies F.Z.E. (BAE), Star CP LLC (Azerbaycan), SMK OOO (Rusya), Yalıkavak Holding Limited (Malta), Levist Holding Limited (Malta).

(Devam edecek. Önceki yazı: